Skip to main content

Lezen als je (bijna) blind bent

juli 17, 2019

Hoe knap de medische wetenschap tegenwoordig ook is, er zijn helaas ziekten waar nog altijd weinig aan te doen is. Willem van der Hulst, voormalig psychotherapeut, weet hier alles van. Hij lijdt al meer dan 27 jaar aan lagedrukglaucoom. De 74-jarige Amsterdammer zal hierdoor uiteindelijk helemaal blind worden.

‘Uitgegumd’ gezichtsveld

Op dit moment ziet Willem minder dan vijf procent. Grote delen van zijn gezichtsveld zijn ‘uitgegumd’, zoals hij het zelf zegt. Het begon aan de randen, maar inmiddels is ook het centrale deel van zijn zicht aangetast. Wanneer Willem helemaal blind zal zijn? “Dat is niet met zekerheid te zeggen. Maar de afgelopen anderhalf jaar is het in ieder geval erg hard achteruit gegaan.”

Willem kan zich niet voorstellen hoe het is om helemaal niets meer te kunnen zien. “Ik sprak laatst een jonge vrouw die hetzelfde meemaakt. Zij vertelde dat ze op een gegeven moment dacht: laat het nu maar gebeuren, dan weet ik tenminste hoe het is. Ik begrijp wat ze bedoelt. Het is letterlijk onvoorstelbaar.”

Boeken- en cd-collectie weer toegankelijk

Ondanks zijn visuele beperking, redt Willem zich aardig. “Braille leren, daar ben ik niet meer aan begonnen. Ik maak veel gebruik van de spraakfuncties in de i-Pad en i-Mac. Steve Jobs wilde dat zijn apparaten toegankelijk waren voor iedereen, ook voor blinden. Hij heeft ze daarom voorzien van software die dat mogelijk maakt.”

Ook de OrCam gebruikt hij veel. Dankzij de minicamera kan hij zijn grootste hobby blijven uitoefenen: lezen. “Mijn boekenkast is weer toegankelijk. En de cd-kast trouwens ook; ik weet eindelijk weer welke cd er in het hoesje zit.”

Naast lezen, bezoekt Willem ook graag musea. Schilderijen en andere beeldende kunst bekijken wordt helaas steeds moeilijker. De OrCam leest de bijschriften op, zodat Willem toch een idee krijgt van wat er te zien is. “Bij de Tefaf kunstbeurs in Maastricht hoorde een Italiaanse galeriehoudster toevallig haar eigen tekst voorbijkomen. Toen ik uitlegde wat het was, was ze onder de indruk. ‘What a smart device,’ zei ze.”

ZieZo-beurs

Willem ontdekte de OrCam op de Ziezo-beurs, een evenement voor mensen met een visuele beperking. Hij was direct geïnteresseerd en maakte een afspraak met Low Vision Totaal. De zorgverzekeraar vergoedt de OrCam (nog) niet, daarom heeft Willem het hulpmiddel zelf gefinancierd. “Een pittig bedrag, maar ik leef nu, en dus heb ik hem aangeschaft. En ik heb er enorm veel plezier van. Het maakt je zoveel autonomer.”

Willem gebruikt de OrCam dan ook intensief. “Ik lees erg veel boeken, soms zijn ze meer dan 600 pagina’s dik. Het apparaat is ingesteld op Nederlandse en Engelse teksten. Ik mis alleen nog Frans en Duits. Het zou zo fijn zijn als ik ook weer boeken in die talen zou kunnen lezen!”

Book of Kells

De OrCam gaat ook mee op reis: Willem en zijn echtgenoot staan op het punt om naar Amerika te vliegen. “We gaan op familiebezoek. Ik kijk er erg naar uit om de kleinkinderen voor te lezen.” Maar eerst is er nog een overstap in Dublin, waar Willem iets speciaals gepland heeft. “Een bezoek aan Trinity College. Daar ligt het beroemde eeuwenoude manuscript Book of Kells, en dat wilde ik altijd nog een keer met eigen ogen zien. Nu maar hopen dat de expositie niet wordt afgesloten; het schijnt dat Willem-Alexander en Máxima daar morgen ook heen gaan!”

Meer nieuws