In Nederland is een grote studie gestart in 23 ziekenhuizen, waaronder alle UMC’s en de Santeon topklinische ziekenhuizen, die gaat onderzoeken of het vaccin tegen tuberculose (het BCG-vaccin) bescherming biedt tegen de gevolgen van een infectie met het coronavirus bij kwetsbare ouderen. Noordwest Ziekenhuisgroep is één van de deelnemende ziekenhuizen aan de studie, die wordt gecoördineerd door UMC Utrecht. Het ministerie van VWS hecht groot belang aan dit onderzoek.  

Het coronavirus blijkt vooral kwetsbare ouderen ernstig ziek te maken en zij lopen dan ook het hoogste risico om aan de infectie te overlijden. Op dit moment is er nog geen specifiek vaccin tegen het coronavirus beschikbaar. Eerder onderzoek toonde al aan dat het BCG-vaccin niet alleen beschermt tegen tuberculose, maar ook de afweer tegen andere ziekteverwekkers kan verhogen doordat het immuunsysteem een tijdelijke ‘boost’ krijgt. Mogelijk biedt deze oppepper gedeeltelijke bescherming tegen een infectie met het coronavirus, waardoor minder mensen last krijgen van het virus en de infectie mogelijk ook milder verloopt.

Kwetsbare ouderen

Voor deze placebo-gecontroleerde studie komen in Noordwest patiënten van 60 jaar en ouder in aanmerking die geen afweerstoornis hebben, bij een polikliniek worden behandeld of zijn opgenomen en bijna naar huis mogen. Zij worden door hun behandelend arts benaderd om deel te nemen aan het onderzoek. In de studie wordt naar twee primaire eindpunten gekeken: (a) het aantal coronabesmettingen dat optreedt, óf (b) het optreden van luchtweginfecties (inclusief COVID-19) waarvoor een medische behandeling noodzakelijk is. Om zo snel mogelijk resultaten te hebben, worden er de komende twee maanden door de deelnemende ziekenhuizen tussen de 5.200 en 7.000 kwetsbare ouderen benaderd, die gedurende 6 maanden na vaccinatie gevolgd worden. Rond het einde van dit jaar worden de eerste resultaten verwacht. 

Marc Bonten, hoogleraar moleculaire epidemiologie van infectieziekten in het UMC Utrecht en hoofdonderzoeker van de studie zegt: “In de laatste maanden zijn er steeds meer signalen gekomen dat het BCG-vaccin inderdaad een bescherming biedt tegen luchtweginfecties. Deze studie moet in korte tijd het definitieve antwoord geven voor kwetsbare ouderen. Het belang van de studie blijkt al uit het feit dat maar liefst 23 ziekenhuizen in korte tijd besloten hebben om mee te werken.” 

Bewezen veilig 

Het BCG-vaccin is het meest toegediende vaccin ter wereld en wordt al tientallen jaren over de hele wereld gebruikt om tuberculose te voorkomen. Dat heeft er voor gezorgd dat het vaccin als bewezen veilig wordt gezien en dat de mogelijke bijwerkingen bekend zijn. Daarnaast komt er steeds meer bewijs dat het BCG-vaccin het immuunsysteem stimuleert en daardoor beschermt tegen luchtweginfecties in het algemeen. 

Brede samenwerking

De BCG-PRIME studie is opgezet door het UMC Utrecht met steun van het ministerie van VWS. Aan de studie nemen deel de Nederlandse academische ziekenhuizen (Amsterdam UMC, Erasmus MC, LUMC, Radboudumc, UMC Groningen, UMC Maastricht, UMC Utrecht) en de Santeon topklinische ziekenhuizen (Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, Catharina Ziekenhuis, Maasstad Ziekenhuis, Martini Ziekenhuis, Medisch Spectrum Twente, OLVG, St. Antonius Ziekenhuis) en verder Amphia Ziekenhuis, Ziekenhuis Bernhoven, Haga Ziekenhuis, Ikazia Ziekenhuis, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Meander Medisch Centrum, Noordwest Ziekenhuisgroep, Rijnstate Ziekenhuis en het Zuyderland Ziekenhuis). 

Meer informatie 
Mail voor meer informatie over deelname in Noordwest of met vragen over deze studie naar bcgprime@nwz.nl 

Datum: 2 Oktober
Bron: nwz