Op dokters recept

februari 6, 2019

Hoe noem je een apotheker die pleit voor minder pillen? ‘Een Don Quichot’, zo omschrijft Anne-Margreeth Krijger-Dijkema zichzelf lachend. ‘Daarmee snij je eigenlijk in je eigen vlees, omdat de apotheek daardoor inkomsten misloopt’. Strijden voor een beloning voor het verlenen van zorg in plaats van voor het meegeven van een medicijn voelt soms als strijden tegen de windmolens. Toch is dit – patiënten gezond houden met zo min mogelijk pillen- bij uitstek een vorm van doelmatige zorgverlening, vindt ze. Steeds meer apothekers laten zich hier door Anne-Margreeth over bijpraten. Het allernieuwste inzicht: DM2 kan onderscheiden worden in diverse subtypes die een verschillende aanpak nodig hebben op het gebied van leefstijl (voeding& beweging) en medicatie.

Anne-Margreeth Krijger Dijkema werkt als (onderzoeks)apotheker bij Apotheek Stevenshof en het SIR Institute voor Pharmacy, Practice and Policy in Leiden. Ze is gespecialiseerd in DM2. Namens de KNMP zit ze in het bestuur van de Nederlandse Diabetes Federatie. Anne-Margreeth is betrokken bij richtlijnontwikkeling en geeft (na)scholing aan studenten Farmacie, apothekers, artsen en praktijkondersteuners over DM2 en de farmacotherapie. Daarnaast is ze als projectleider betrokken bij een lokale pilot met TNO en Hanno Pijl, waarbij wordt gekeken naar de mogelijkheden van subtypering van DM2 oftewel ‘diabetypering’. Daarover vertelt ze meer in de Nederlandse samenvatting van het wetenschappelijk artikel daarover verderop in deze nieuwsbrief. Hieronder geeft ze haar 4 beste tips voor in de spreekkamer over minder medicijngebruik bij DM2. Een uitgebreide toelichting daarop vind je hier. (linkt naar doorlees).

4 Tips voor de spreekkamer

‘Toen ik me op een gegeven moment realiseerde dat diabetes type 2 (DM2) in veel gevallen door leefstijlaanpassing omkeerbaar is, ben ik met andere ogen naar de medicatie gaan kijken. Pillen kunnen de ziekte niet omkeren. Sterker nog, ze kunnen het effect van leefstijlveranderingen juist tegenwerken.’

Realiseer je dat door de huidige behandelkeuze van bloedsuikerverlagende medicijnen veel DM2-patiënten alleen maar verder van huis raken. De insuline resistentie kan hierdoor juist toenemen.
Bovendien is het moeilijk om af te vallen als je bloedsuikerverlagende medicatie gebruikt die de insulinespiegel verhoogt. Insuline stimuleert namelijk de vetopslag en remt de vetverbranding. Leefstijlaanpassingen hebben daardoor onvoldoende effect.
Ook comedicatie kan belemmerend werken op afvallen. Overleg met de apotheker over alternatieven en afbouwmogelijkheden.
Adviseer om niet de hele dag door te eten. Dat is al een hele grote stap voorwaarts. Schrap de tussendoortjes en (ge)zoete dranken: dat voorkomt dat de lichaamseigen insulinespiegel steeds stijgt.