Stichting Lezen en Schrijven:?“Mooie plannen in het coalitieakkoord; nu tijd voor de uitvoering”

december 20, 2021

In de plannen van het nieuwe kabinet is veel aandacht voor het voorkomen van taalachterstanden en de aanpak van laaggeletterdheid. Dat leest Stichting Lezen en Schrijven in het nieuwe coalitieakkoord.?Ook willen de politieke partijen ervoor zorgen dat dienstverlening door de overheid begrijpelijk is voor iedereen en ervoor zorgen dat iedereen ook digitaal mee kan doen. Stichting Lezen en?Schrijven vindt het?nu de hoogste tijd om de plannen uit te voeren.?
?
Geke?van Velzen, directeur-bestuurder Stichting Lezen en Schrijven:
“Wij zijn blij?dat er op verschillende terreinen aandacht in de?kabinetsplannen is?voor het aanpakken van laaggeletterdheid. Bijvoorbeeld via nadere afspraken met gemeenten, het verbeteren van de basisvaardigheden in het onderwijs en het voorkomen van taalachterstanden bij jonge kinderen. Een leven lang ontwikkelen wordt gestimuleerd, zodat iedereen mee kan blijven doen op de arbeidsmarkt. En ook is het goed dat er geïnvesteerd wordt in digitale inclusie en in toegankelijke overheidscommunicatie en dienstverlening. Allemaal aspecten die horen bij de aanpak van laaggeletterdheid. Het is een cruciaal moment om te voorkomen dat de kloof tussen mensen die wel en niet mee kunnen komen in de samenleving nog groter wordt. En het is nu dus de hoogste tijd om de plannen samen uit te gaan voeren.”?

Gemeenten?aan de slag met laaggeletterdheid
Stichting Lezen en Schrijven ziet in het coalitieakkoord dat het?aanstaande?kabinet?gemeenten meer mogelijkheden biedt voor de aanpak van laaggeletterdheid.?De stichting hoopt wel?dat dit samen gaat?met extra financiële middelen voor gemeenten. En met duidelijke afspraken over doelstellingen, monitoren en resultaten. Alleen dan kunnen we ervoor zorgen dat we in heel Nederland laaggeletterdheid effectief en structureel aanpakken. De stichting is overigens blij met het plan dat er in elke gemeente een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening is of blijft. ??
?
Leven lang ontwikkelen
Het kabinet wil mensen van werk-naar-werk begeleiden en een Leven Lang Ontwikkelen voor iedereen mogelijk maken door leerrechten.Stichting Lezen en Schrijven vindt het belangrijk dat er hierbij niet alleen aandacht is voor beroepsgerichte vaardigheden, maar ook voor het leren en bijhouden van de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en omgaan met computer en smartphone of combinaties van die twee, Daarnaast vindt de stichting het positief dat het kabinet roc’s hierin expliciet noemt als regionale opleidingscentra. Daar kunnen volwassenen een leven lang leren en ook nieuwkomers op basis van de nieuwe inburgeringswet vanaf dag één leren en integreren. Dat draagt bij aan de professionalisering van de volwasseneducatie, naast het cursusaanbod wat door vrijwilligers wordt aangeboden. Bovendien is het goed dat het taalonderwijs voor nieuwkomers op basis van de nieuwe inburgeringswet ambitieus is, zodat ook zij volledig mee kunnen doen.

Preventie?en?onderwijs?
Het is ook goed te lezen dat het kabinet echt wil inzetten op het verhogen van de basisvaardigheden van alle kinderen in het funderend onderwijs. Het lees-, schrijf- en rekenniveau van kinderen gaat namelijk al jaren achteruit en er komen steeds meer jongeren met een taalachterstand van school. Het is goed dat er ook via de voor- en vroegtijdse educatie geïnvesteerd wordt in de taalontwikkeling van jonge kinderen. Zo kunnen zij zonder taalachterstand aan het basisonderwijs beginnen. In de nieuwe plannen staat dat elke gemeente het programma Kansrijke Start gaat invoeren. Daarmee ondersteunt het nieuwe kabinet gezinnen bij de eerste 1.000 dagen van baby’s. Die dagen zijn cruciaal voor gezondheid, welzijn en bijvoorbeeld taalverwerving en taalontwikkeling. Stichting Lezen en Schrijven kijkt er?naar?uit om?aan de slag te gaan met de ministeries en alle organisaties die een rol kunnen spelen bij het voorkomen van laaggeletterdheid.??
?
Digitaal
De coronacrisis maakt nog eens extra zichtbaar hoe belangrijk het is dat iedereen voldoende digitale vaardigheden heeft om mee te kunnen komen in de samenleving en op de arbeidsmarkt.?Het nieuwe kabinet wil dan ook digibetisme gericht aanpakken. En de toegankelijkheid van overheidsdiensten verbeteren, met behoud van alternatieven voor digitale overheidscommunicatie. Stichting Lezen en Schrijven verwachtte hierbij eigenlijk een grotere ambitie dan nu in de plannen te lezen is. Zodat meer mensen bereikt worden. Om zo te zorgen dat zij hun digitale vaardigheden kunnen verbeteren.
?
Vervolgstappen
De nieuwe bewindspersonen van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gaan de komende tijd aan de slag met een beleidsprogramma om de ambities uit het coalitieakkoord te verduidelijken. Stichting Lezen en Schrijven heeft politieke partijen tijdens de formatie opgeroepen om het SER-advies te omarmen en in te zetten op een verdubbeling van het budget voor de aanpak van laaggeletterdheid. We gaan graag in gesprek met de Ministeries om onze gezamenlijke doelen te realiseren.

Reactie laaggeletterden
Het coalitieakkoord is het belangrijkste document met de plannen van de regering voor de komende jaren. Maar voor laaggeletterden?is?de informatie veel én?ingewikkeld. “Moeilijke woorden, zoals welvarend, ontplooien en accijnzen, begrijp ik niet. En wat betekent ‘waarborgen sociale veiligheden’ precies”, vraagt laaggeletterde Brigette zich af. Bettie, ook laaggeletterd: “Ik lees een ‘rijke schooldag’. Wat bedoelen ze daarmee?” Engelse woorden (masterplan, startup en Chief Medical Officer) maken een tekst voor laaggeletterden nog moeilijker. “Wij?zijn?erg?geïnteresseerd in de plannen van het nieuwe kabinet.?Maar, omdat we dit document?niet begrijpen, haken?we af. En voelt het alsof we niet meetellen”, vertelt Brigette. Mariet Hattink, adviseur?bij Stichting Lezen en Schrijven, bevestigt:?”Het begint al met de titel ‘Omzien naar elkaar,?vooruitkijken?naar de toekomst’. Dat is beeldend taalgebruik. Sowieso?is een document van 50 pagina’s echt iets waar?alleen de liefhebber en goede lezer voor gaat zitten.”?Daarom roept Stichting Lezen en Schrijven het nieuwe kabinet op zich in te spannen om haar plannen toegankelijk en duidelijk te maken voor laaggeletterden.